Kokedama – japońska sztuka sadzenia roślin

Kokedama to forma bonsai, która wymaga znacznie mniej nakładów pracy przy tworzeniu i pielęgnacji, niż klasyczne drzewko. Ta nowatorska i oryginalna sztuka tworzenia miniaturowych wiszących ogrodów powstała w latach 90. XX wieku w Japonii. Prawdopodobnie jej prekursorem  był Isao Umiji.

Najpierw rośliny wzrastały w ceramicznej doniczce wypełnionej małą ilością ziemi, żeby ich system korzeniowy stał się gęsty, ubity i przybrał kształt pojemnika. Potem wyciągało się roślinę z doniczki i ustawiało na płaskiej powierzchni – system korzeniowy stawał się teraz taką naturalną doniczką. W latach 90. XX wymyślono, żeby systemy korzeniowe tak spreparowanych rośliny dodatkowo ozdobić mchem. Powstałe w ten sposób kokedamy zyskały nowe możliwości ekspozycji, można je bowiem nie tylko ustawiać na podstawkach czy innego typu powierzchniach, ale także zawieszać.

Technika zyskała popularność w Europie w XXI wieku., za sprawą botanika Fedor’a Van der Valk. Całkowite wyzwolenie roślin z doniczek było  nowatorskim pomysłem, zwłaszcza zawieszanie ich w przestrzeni na sznurkach.

Kształt kokedamy  w formie kuli ma na celu interpretacje  całości jako planety Ziemi.

Japońska  sztuka opiera  się na  podkreśleniu istoty roślin. Składa się z rośliny wyrastającej z kombinacji  torfu, drobnoziarnistej gliny palonej, suszonego zielonego mchu i trwałego sznurka.

Do tego typu wiszących ogrodów nadaje się wiele gatunków, natomiast wykonane z roślin, których korzenie szybko się rozrastają, będą mniej trwałe. Korzenie zaczną wydostawać się poza formę kuli i deformować ją. Warto też pamiętać, że niektóre rośliny mają bardzo delikatne systemy korzeniowe i nie ma możliwości, żeby je zasadzić w doniczce celem uzyskania zbitego systemu korzeniowego przybierającego kształt naczynia. W takim wypadku zamiast ryzykować niepowodzenie podczas przesadzania, lepiej od razu zasiać taką roślinę w kuli z mchu i poczekać aż wykiełkuje.kiełkuje.

Rośliny rekomendowane :

• paproć
• asparagus
• sukulenty
• bluszcze
• fitonie
• skrzydłokwiaty
• zielistki

Jeśli planujemy powiesić kule z mchu w mieszkaniu, trzeba pamiętać o tym, że po podlewaniu może z nich skapnąć trochę wody, należy więc wybrać miejsce, w którym nie będą przeszkadzać. To, co w mieszkaniu może stanowić niewygodę, doskonale sprawdza się na balkonie lub w ogrodzie, na przykład pod koronami drzew lub pod krawędzią dachu w altanie. Udekorowana nimi przestrzeń nabierze atrakcyjnego wizualnie charakteru.

W pomieszczeniach najlepiej umieszczać je w pobliżu źródeł naturalnego światła. Ze względu na przewiewną strukturę należy pamiętać, że korzenie są narażone na przesychanie, zatem nie powinno umieszczać się ich w pobliżu okien południowych, południowo-zachodnich oraz bezpośrednio nad grzejnikami. W tym przypadkach gatunki bazowe powinna cechować wysoka tolerancja i suszoodporność (sukulenty i noliny).

Trwałość kokedamy zależy nie tylko od rośliny, ale także ulokowania i pielęgnacji. Specjalne podłoże oraz mech utrzymują wilgotność w podłożu. Paprocie oraz gatunki wilgociolubne należy codziennie zraszać a raz w tygodniu kulę zanurzać w pojemniku z miękką wodą, aż przestanie „puszczać bąbelki”. Następnie delikatnie odcisnąć nadmiar wody i umieścić kulę na spodku z kamieniami do odsączenia.

Większość gatunków po 2 latach wskutek wzrostu wymaga wymiany podłoża i powiększenia kuli. Sucholubne sukulenty utrzymują formę znacznie dłużej, bo 4-5 lat.